سلیمانیه به آنکارا باج می‌دهد/ تلاش بارزانی برای جلب حمایت اردوغان در برابر ایران

مسعود بارزانی امیدوار است حمایت قاطع ترکیه و امریکا را در رویارویی با جلال طالبانی که مورد حمایت ایران و بغداد است به دست آورد.

دیپلماسی ایرانی: مواضع مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق علیه کردهای ترکیه که از اعضای حزب کارگران کردستان خواست نیروهای مبارز خود را از خاک اقلیم خارج کنند، برای بسیاری شگفت آور بود. او در مصاحبه با مجله آلمانی فاکس نیز حزب کارگران کردستان را مسئول شکست آشتی با آنکارا دانست. این اظهارات نشان می دهد تا چه اندازه رئیس اقلیم کردستان عراق بر حمایت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از خود در غلبه بر مخالفان داخلی اش از یک سو و مناقشاتش با بغداد از سوی دیگر حساب کرده است.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، مسعود بارزانی روز شنبه از نیروهای حزب کارگران کردستان ترکیه خواست که نیروهای خود را از خاک اقلیم کردستان خارج کنند.

اخیرا تنش در روابط آنکارا با پ.ک.ک تشدید یافته و جنگنده های ترکیه با حمله به خاک کردستان عراق مواضع آنها را بمباران کرده اند. هم زمان پ.ک.ک مذاکرات آشتی با آنکارا را شکست خورده اعلام کرد و گفت دیگر از نگاه آن این مذاکرات ارزشی ندارد و نباید ادامه یابد.

این در حالی است که مقامات اقلیم کردستان نیز درصدد توجیه اظهارات رئیس خود برآمده اند. کفاح محمود، مشاور رسانه ای ریاست اقلیم کردستان عراق در این باره گفت: «دلیل اصلی اظهارات مسعود بارزانی این است که اگر نیروهای پ.ک.ک خاک عراق را ترک کنند دیگر بهانه ای برای ترکیه باقی نمی ماند که بخواهد شهروندان عادی را به اسم مبارزه با پ.ک.ک بمباران کند.»

وی در ادامه افزود: «ریاست اقلیم کردستان از حزب کارگران خواست در استقرار نیروهای خود در عراق تجدید نظر کند برای این که توافقی میان دولت های عراق و ترکیه وجود دارد که به ترکیه اجازه ورود به داخل خاک عراق می دهد، این توافق همچنان به قوت خود باقی است. برای همین ما از حزب کارگران کردستان می خواهیم که نیروهای خود را از اقلیم خارج کند تا بهانه لازم به دولت ترکیه ندهد تا بخواهد خاک اقلیم را بمباران کند.»

توافقی که کفاح محمود به آن اشاره می کند، توافقی است که به دوران ریاست جمهوری صدام حسین بر عراق باز می گردد که به دو طرف اجازه می دهد شورشیان کرد را تا مسافت 15 کیلومتری داخل خاک یکدیگر تعقیب کنند.

ناظران می گویند مواضع بارزانی در روزهای اخیر در قبال فعالیت های حزب کارگران کردستان و خصومت ترکیه با آنها به طور ناگهانی تغییر کرد. او در ابتدا حمله ترکیه به حزب کارگران کردستان را رد کرد و حمله به پایگاه های آنها که سال ها است در کوه های قندیل و روستاهای پیرامون آن برپا شده است، محکوم کرد. این مناطق در 120 تا 150 کیلومتری شمال اربیل، مرکز اقلیم کردستان واقع شده اند. اما وقتی که فریدون سینیرلی اوغلو، مشاور وزارت امور خارجه ترکیه پنج شنبه گذشته از سلیمانیه دیدن کرد و وعده داد که ترکیه تلاش می کند جلال طالبانی و رهبران حزب اتحاد میهنی کردستان را با تجدید دوره ریاست بارزانی بر اقلیم راضی کند، مواضع بارزانی تغییر کرد و به محکومیت پ.ک.ک پرداخت. ادامه ریاست مسعود بارزانی بر اقلیم کردستان با واکنش جدی و انتقاد گسترده احزاب کرده مواجه شده است در حالی که بارزانی اصرار دارد به هر ترفندی بتواند به ریاست خود بر اقلیم همچنان ادامه دهد. احزاب کردستانی معتقدند تلاش های مسعود بارزانی در این زمینه خلاف قانون اساسی کردستان است و منجر به تثبیت دیکتاتوری در اقلیم می شود.

مسعود بارزانی که در حال حاضر 68 سال سن دارد از زمان تاسیس حکومت ریاستی در اقلیم در سال 2005 تا کنون ریاست اقلیم را بر عهده داشته است.

او برای حفظ ریاست اقلیم تلاش می کند حمایت ترکیه را از خود به دست آورد و آنکارا را در دفاع از خود در برابر جلال طالبانی قرار دهد. در عین حال تلاش دارد از ترکیه به عنوان ابزاری مطمئن در خصومت با بغداد بهره ببرد. برای همین قراردادهای کلان اقتصادی به ویژه در زمینه نفت با ترکیه منعقد کرده که با اعتراض گسترده بغداد مواجه شده است. در این رابطه اربیل خط لوله نفت به سمت ترکیه را احداث کرده و از طریق بندر جیهان روزانه یک میلیون بشکه نفت به فروش می رساند. اربیل همچنین پیشنهاد اکتشاف نفت در اقلیم کردستان به ترکیه داده است.

ناظران معتقدند بارزانی به این ترتیب امیدوار است حمایت قاطع ترکیه و امریکا را در رویارویی با طالبانی که مورد حمایت ایران و بغداد است به دست آورد.

در عین حال بارزانی خود را شریکی مهم برای امریکا در پیمان مبارزه با داعش می داند و به همین منظور توانسته حمایت تسلیحاتی و امنیتی امریکا را به دست آورد. بارزانی امیدوار است به این ترتیب حمایت قاطع امریکا را نیز پشت سر خود داشته باشد. وی به همین منظور در ماه می گذشته به امریکا سفر کرد و در دیدار با باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا از او خواست که از او در انتخاب مجددش به سمت ریاست اقلیم، علی رغم این که مخالفت گسترده ای چه از لحاظ قانونی و چه از لحاظ سیاسی با آن وجود دارد، حمایت کند.

بسیاری از تحلیلگران مسائل کردستان بعید نمی دانند که بارزانی برای جلب رضایت ترکیه از ایجاد منطقه هائل در شمال سوریه که ادعا می شود قرار است برای مبارزه با داعش ایجاد شود، حمایت کند. منطقه ای که در حقیقت ترکیه با هدف جلوگیری از گسترش نفوذ کردها در سوریه و ممانعت آنها از ایجاد منطقه ای شبیه اقلیم کردستان عراق در سوریه، چراغ سبز آن را از امریکا دریافت کرده است. بارزانی در گفت وگو با مجله خبری فاکس گفته است: «ایجاد منطقه هائل تاثیرات شگرفی بر منطقه خواهد گذاشت.»

بارزانی همچنین سه شنبه هفته گذشته با استوارت جونز، سفیر ایالات متحده امریکا در بغداد و ژنرال لوید استون، فرمانده نیروهای مرکزی امریکا در عراق دیدار و درباره حمله ترکیه به مواضع پ.ک.ک با آنها بحث و تبادل نظر کرده بود.

ترجمه: سید علی موسوی خلخالی

" دیپلماسی ایرانی "